همه چیز در مورد اقتصاد عمان
عمان در حاشیه خلیج فارس واقع شده و از نگین‌های اقتصادی منطقه شناخته می شود که اقتصاد آن به شدت به منابع طبیعی مانند نفت و گاز متکی است. این منابع استراتژیک به شکلی نقش‌آفرینی می کنند که ۶۸ درصد از تولیدات ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهند. با این حال،آیا عمان می‌تواند در مواجهه با چالش‌های جهانی وابستگی به منابع تجدید ناپذیر، مسیری پایدارتر برای توسعه اقتصادی خود پیدا کند؟
بررسی منابع اقتصادی در عمان
منابع اقتصادی عمان، به‌طور قابل‌توجهی به نفت و گاز متکی بوده و این کشور با ذخایر گسترده‌ای از منابع هیدروکربنی توانسته است نقش مهمی در اقتصاد منطقه‌ای و جهانی داشته باشد. نفت و گاز، که تا حدود زیادی به عنوان ستون فقرات اقتصاد عمان شناخته می شوند، بخش مهمی از تولید ناخالص داخلی این کشور را به خود اختصاص می دهند. بر اساس آمارهای اخیر، تعداد بشکه های نفتی استخراج شده در عمان به طور پیوسته در حال افزایش بوده و سهم عمده ای از درآمدهای دولت و صادرات کشور را بر عهده دارد.
دولت عمان در سال های اخیر به اهمیت تنوع بخشیدن به منابع درآمدی خود پی برده و آن را از برنامه‌های اولویتی توسعه اقتصادی در نظر گرفته است. وابستگی صرف به نفت و گاز، عمان را در معرض چالش‌های متعددی همچون نوسانات قیمت جهانی نفت و کاهش ذخایر طبیعی قرار می دهد. به همین دلیل، برنامه های متعددی برای توسعه زیرشاخه های اقتصادی دیگر طراحی و در دست اجرا هستند. یکی از این زیرشاخه ها صنعت گردشگری است که عمان با بهره‌گیری از جاذبه های طبیعی، تاریخی و موقعیت جغرافیایی در حاشیه خلیج فارس، جذب گردشگران خارجی و تقویت این بخش را در قالب منبع درآمد پایدار در نظر می گیرد.
لازم به ذکر است که ماهیگیری و صنایع مبتنی بر دریا، با توجه به دسترسی گسترده عمان به آب‌های آزاد توسعه یافته‌اند و از دیگر بخش‌هایی هستند که نقش مهمی در تلاش برای کاهش وابستگی به منابع نفتی بر عهده دارند.
در کنار این تلاش ها، توسعه صنایع غیر نفتی مانند تولید، فناوری اطلاعات و انرژی های تجدیدپذیر نیز از دیگر برنامه های کلیدی دولت عمان محسوب می شود.
منابع معدنی موجود در عمان
عمان دارای منابع معدنی غنی است و یکی از کشورهای مستعد در حوزه استخراج و بهره‌برداری از معادن در منطقه خلیج فارس شمرده می شود. این کشور منابع متنوعی از جمله سنگ آهک، مس، گچ، دولومیت، کرومیت و مرمر دارد که در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مس
معادن مس این کشور از زمان‌های قدیم استخراج می‌شده‌اند و همچنان نقش مهمی در اقتصاد عمان دارند. بیشتر ذخایر مس در مناطق شرقی و مرکزی کشور واقع شده‌اند. عمان سرمایه‌گذاری‌های زیادی برای توسعه زیرساخت‌های فرآوری مس انجام داده است.
کرومیت
این ماده معدنی برای تولید فولاد ضدزنگ و در صنایع شیمیایی استفاده می‌شود. معادن کرومیت در مناطق الباطنه و داخل عمان قرار دارند. صادرات کرومیت یکی از منابع ارزآوری برای این کشور محسوب می‌شود.
سنگ آهک
ذخایر گسترده سنگ آهک عمان عمدتاً در صنایع ساختمانی و تولید سیمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. مناطق جنوبی عمان، خصوصا استان ظفار، ذخایر غنی سنگ آهک دارند که کیفیت بالایی برای صادرات دارد.
گچ
ذخایر گچ در عمان دارای کیفیت بالایی هستند و عمدتاً در تولید سیمان و مصالح ساختمانی استفاده می‌شوند. مناطق صلاله و ظفار از مراکز اصلی استخراج گچ در این کشور به شمار می روند.
دولومیت
دولومیت در واقع، ماده‌ای کاربردی در صنایع شیمیایی، شیشه و فلزات در نظر گرفته می شود. عمان دارای ذخایر دولومیت غنی است که هم برای مصرف داخلی و هم برای صادرات به کار می‌روند.
مرمر
مرمر یکی از منابع معدنی ارزشمند عمان است که به جهت زیبایی و کیفیت بالای آن، در صنعت ساختمان و دکوراسیون داخلی کاربرد دارد. این سنگ بیشتر در مناطق شمالی کشور یافت می شود.
طلا و نقره
در سال های اخیر، عمان تلاش کرده است تا ذخایر طلای خود را توسعه دهد. اگرچه تولید طلا و نقره در این کشور هنوز به اندازه منابع دیگر توسعه نیافته، اما پتانسیل قابل توجهی برای آینده دارد.
فرصت‌های شغلی و بازار کار عمان
این کشور با بهره گیری از منابع طبیعی غنی، پروژه های زیر ساختی بزرگ و سیاست های جذب نیروی کار ماهر، بستر خوبی برای اشتغال افراد جویای کار، خصوصا از کشورهای همسایه و جنوب آسیا ایجاد کرده است. فرصت های شغلی و وضعیت بازار کار عمان شامل:
صنایع نفت و گاز
صنعت نفت و گاز، همچنان یکی از بزرگ ترین ارائه دهندگان فرصت های شغلی در این کشور است. موقعیت های شغلی در این بخش شامل مهندسی نفت، مدیریت پروژه، حفاری و تکنسین‌های فنی می باشد.
صنعت معدن
به خاطر وجود منابع غنی معدنی در عمان، مشاغل مرتبط با استخراج و فرآوری مواد معدنی، مانند مهندسان معدن، زمین شناسان و متخصصان محیط زیست، رشد قابل توجهی داشته است.
بخش گردشگری و مهمان داری
دولت عمان در راستای تنوع بخشی به اقتصاد، به طور گسترده در توسعه گردشگری سرمایه‌گذاری کرده است. این امر موجب ایجاد فرصت های شغلی در بخش هایی مانند هتل داری، راهنمایی تورها، مدیریت مقاصد گردشگری و بازاریابی گردشگری می شود.
بخش حمل و نقل و زیرساخت ها
پروژه های زیرساختی بزرگ مانند توسعه فرودگاه ها، بنادر و جاده ها سبب افزایش تقاضا برای مهندسان عمران، مدیران پروژه و نیروی کار ماهر در این حوزه ها شده است.
تجارت و فروش
با رشد بخش خصوصی و افزایش سرمایه‌گذاری های خارجی، بازار کار عمان به مشاغلی در زمینه های مدیریت کسب و کار، بازاریابی، فروش و خدمات مشتری نیاز دارد.
سیاست های عمانی سازی (Omanization)
دولت عمان برنامه ای به نام “عمانی سازی” را برای افزایش اشتغال شهروندان عمانی به اجرا گذاشته است. این سیاست در برخی از بخش ها مانند فروشگاه های خرده فروشی، حمل و نقل و مشاغل عمومی اولویت را به نیروی کار داخلی می دهد. با این حال، نیروی کار خارجی همچنان در بخش های تخصصی مانند نفت و گاز، فناوری و مهندسی مورد نیاز است.
سرمایه گذاری در کدام بخش های اقتصادی عمان به صرفه تر است؟
سرمایه‌گذاری در عمان، با توجه به سیاست های دولت برای تنوع بخشی به اقتصاد و کاهش وابستگی به نفت و گاز، فرصت‌های زیادی را در بخش های مختلف اقتصادی شکل می دهد. بخش های اقتصادی عمان که سرمایه‌گذاری در آنها به صرفه‌تر به نظر می رسد، عبارتند از:
نفت و گاز
این بخش شامل توسعه میادین نفتی و گازی، پالایشگاه ها و صنایع پتروشیمی است که تقاضای بالایی در داخل و خارج از کشور دارد. با وجود تلاش عمان برای کاهش وابستگی به این صنعت، همچنان زیر ساخت های نفت و گاز در لیست بخش های سودآور برای سرمایه‌گذاری محسوب می شوند.
انرژی های تجدیدپذیر
سرمایه‌گذاری در پروژه های نیروگاه های خورشیدی و بادی و همچنین فناوری های ذخیره سازی انرژی از جمله فرصت های موجود در این بخش هستند. حمایت دولت از پروژه های سبز و هدف‌گذاری برای کاهش وابستگی به سوخت های فسیلی، این حوزه را جزو جذاب ترین زمینه های سرمایه‌گذاری معرفی می کند.
زیرساخت ها و ساخت و ساز
پروژه های کلان زیر ساختی، همچون توسعه بنادر، فرودگاه ها و شبکه های حمل و نقل، فرصت های سرمایه‌گذاری بسیاری را در بخش ساخت و ساز ایجاد کرده است. پروژه هایی همچون توسعه بندر دقم؛ قطب تجاری و صنعتی منطقه ای، از جمله مواردی است که سرمایه‌گذاران می توانند در آن مشارکت کنند. رشد تقاضا برای زیرساخت های مدرن و حمایت دولت از این پروژه ها، این بخش را بسیار جذاب کرده است.
فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)
دیجیتالی سازی اقتصاد عمان یکی از اهداف کلیدی این کشور است که بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات را از حوزه های پررونق قرار داده است. سرمایه‌گذاری در توسعه نرم‌افزار، امنیت سایبری، تحلیل داده ها و خدمات دیجیتال از جمله فرصت های این بخش است. سیاست های حمایتی و رشد تقاضای بازار برای فناوری های نوین، سرمایه‌گذاری در ICT را به صرفه می‌کند.
کشاورزی و آبزی‌پروری
جالب است بدانید که عمان با دسترسی به آب های آزاد و شرایط اقلیمی مناسب، ظرفیت بالایی در تولید محصولات کشاورزی و آبزیان دارد. فرصت های سرمایه‌گذاری به مزارع مدرن، تولید محصولات ارگانیک و آبزی پروری اختصاص دارد.
خدمات مالی
سرمایه‌گذاری در ایجاد بانک های دیجیتال، توسعه بیمه و خدمات مالی مبتنی بر فناوری از جمله فرصت های این حوزه در نظر گرفته می شوند. رشد تقاضای بازار برای خدمات مالی نوین و سیاست های دولت به منظور گسترش این بخش، زمینه را برای سرمایه‌گذاری هموار می سازد.
شرکت های بزرگ عمان و نقش آنها در اقتصاد کشور
شرکت های بزرگ عمان در بخش های نفت و گاز، معدن، زیرساخت و خدمات مالی، نقش کلیدی در اقتصاد این کشور بازی می‌کنند. شرکت هایی مانند پترولئوم دیولپمنت عمان (PDO)که بزرگ ترین تولید کننده نفت و گاز کشور است و اورپیک (Orpic)، فعال در صنایع پتروشیمی و پالایش، موتورهای اصلی درآمدزایی و اشتغال زایی هستند.
همچنین، شرکت های معدنی همچون مازینگ معدن و صندوق ذخایر عمان (OIA) با مدیریت منابع طبیعی و سرمایه‌گذاری در صنایع جدید، نقش مهمی در تنوع بخشی به اقتصاد بر عهده دارند. علاوه بر این، شرکت های زیر ساختی مانند عمانتل (Omantel) در حوزه ارتباطات و شرکت توسعه بندر دقم در لجستیک و تجارت بین المللی، برای توسعه اقتصادی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی اهمیت زیادی دارند. به جرات می توان گفت که این شرکت ها، همراه با سیاست های حمایتی دولت، پایه‌گذار رشد پایدار اقتصادی در عمان هستند.
سخن پایانی
دولت عمان در راستای کاهش وابستگی به نفت و گاز، برنامه های متعددی برای توسعه و بهره برداری از منابع معدنی خود اجرا کرده است. این برنامه‌ها غالبا با جذب سرمایه‌گذاری خارجی، توسعه زیر ساخت های معدنکاری و تقویت فرآیندهای اکتشاف و استخراج همراه است. در مجموع، منابع معدنی عمان پتانسیل بالایی برای رشد اقتصادی و ایجاد تنوع در درآمدهای ملی دارند و نقش کلیدی در برنامه‌های توسعه بلندمدت این کشور بازی می کنند.
فرودگاه‌ها و ناوگان حمل و نقل عمان
عمان، کشوری با تاریخی کهن، مناظری چشم‌نواز و فرهنگی غنی، در سال‌های اخیر با توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل خود توانسته به […]
شرایط تحصیل در عمان + هزینه و پذیرش
دانشگاه‌های عمان شرایط مناسبی برای پذیرش دانشجویان بین‌المللی به خصوص ایرانی‌ها، در رشته پزشکی در نظر می گیرند. اما شایان […]
معروف‌ترین غذاها و نوشیدنی‌های عمان + عکس
عمان، کشوری با تاریخی غنی و فرهنگی متنوع در جنوب شرقی شبه‌جزیره عربستان، نه تنها به خاطر مناظر طبیعی خیره‌کننده […]