فرهنگ و سنتهای کشور عمان
عمان کشوری با تاریخ کهن و فرهنگی غنی است که ترکیبی از سنتهای عربی، اسلامی و تأثیرات تاریخی کشورهای همسایه را در خود جای داده است. این کشور که در شبهجزیره عربستان قرار دارد، به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، از دیرباز محلی برای تبادلات فرهنگی و تجاری بوده است. مردم عمان به حفظ سنتهای خود بسیار پایبندند و آداب و رسوم آنها بازتابی از مهماننوازی، احترام به خانواده و ارزشهای اسلامی است.
اگر علاقه مند به سفر یا زندگی در این کشور همسایه هستید و دوست دارید درباره فرهنگ و سنتهای کشور عمان به اطلاعات بیش تری دست یابید در ادامه با ما همراه باشید. ما در این مقاله، به بررسی مهمترین جنبههای فرهنگی و سنتی عمان از جمله آداب و رسوم اجتماعی، جشنها، مراسمهای سنتی و سبک زندگی مردم این کشور میپردازیم.
بررسی فرهنگ و سنتهای کشور عمان از7 جنبه مهم
1. پوشش سنتی مردم عمان
لباسهای سنتی عمانی یکی از شاخصترین نمادهای فرهنگی این کشور است که همچنان جایگاه ویژهای در زندگی روزمره مردم دارد. در این کشور مردان و زنان از لباس های سنتی خاص و زیبایی استفاده میکنند.
الف) لباس مردان عمانی
مردان عمانی معمولاً “دشداشه” میپوشند که یک لباس بلند، ساده و سفید است. این لباس با یک شال یا “کمامه” (نوعی کلاه سنتی) تکمیل میشود. مردان در مراسم رسمی از “مصّر” (عمامه مخصوص عمانی) استفاده میکنند. یکی از ویژگیهای منحصربهفرد لباس مردانه عمانی، “خنجر عمانی” است که به عنوان نماد ملی این کشور شناخته میشود و اغلب در جشنها و مراسم رسمی از آن استفاده میشود.
ب) پوشش زنان عمانی
زنان عمانی لباسهای رنگارنگ و مزین به گلدوزیهای سنتی میپوشند. “عبایه” (چادر بلند مشکی) به همراه “لحاف” (پوشش مخصوص سر) از رایجترین لباسهای زنان عمانی است. برخی از زنان نیز از “برقع” (نقاب سنتی) استفاده میکنند که بیشتر در مناطق روستایی رایج است. این لباسها علاوه بر زیبایی، بازتابی از فرهنگ و مذهب در عمان هستند.
2. آداب و رسوم اجتماعی عمانیها
مردم عمان به داشتن اخلاق خوش، مهماننوازی و احترام به ارزشهای خانوادگی مشهورند. نمونه ای از آداب و رسوم اجتماعی عمانی ها در موارد زیر خلاصه شده است.
الف) مهماننوازی عمانیها
یکی از مهمترین ویژگیهای فرهنگی عمان، مهماننوازی بینظیر مردم آن است. در خانههای عمانی، مهمانان معمولاً با قهوه عربی (قهوه تلخ معطر به هل) و خرما پذیرایی میشوند. این رسم نهتنها نشاندهنده احترام و محبت میزبان است، بلکه بخشی از سنت دیرینه عربی محسوب میشود.
ب) احترام به خانواده و بزرگان
خانواده در عمان از جایگاه ویژهای برخوردار است و افراد به احترام گذاشتن به والدین و بزرگان خانواده تأکید زیادی دارند. جوانان معمولاً هنگام ورود به خانه، دستان بزرگان را میبوسند و در گفتگو با آنها از لحن مؤدبانه استفاده میکنند.
ج) مراسم ازدواج سنتی
ازدواج در عمان با برگزاری جشنهای مجلل همراه است که میتواند چندین روز به طول بیانجامد. یکی از بخشهای مهم این مراسم، “ملکه” (نامزدی رسمی) است که طی آن خانوادهها درباره مهریه و شرایط ازدواج به توافق میرسند. مراسم عروسی معمولاً شامل رقصهای سنتی، موسیقی محلی و پذیرایی با غذاهای لذیذ عمانی است.
3. جشنها و مناسبتهای مهم در فرهنگ عمان
عمان دارای جشنها و مناسبتهای مختلفی است که برخی از آنها جنبه مذهبی دارند و برخی دیگر برگرفته از تاریخ و فرهنگ بومی این کشور هستند.
برخی از جشن های مهم این کشور:
الف) جشن عید فطر و عید قربان
این دو عید از مهمترین جشنهای اسلامی در عمان هستند که با عبادات، دید و بازدیدهای خانوادگی و پخت غذاهای مخصوص همراهاند. مردم عمان در این ایام لباسهای نو میپوشند و به کودکان عیدی میدهند.
ب) روز ملی عمان
۱۸ نوامبر، روز ملی عمان است که به مناسبت تولد سلطان قابوس، بنیانگذار عمان مدرن، جشن گرفته میشود. در این روز، خیابانها با چراغها و پرچمهای رنگارنگ تزیین میشوند و برنامههای ویژهای از جمله نمایشهای آتشبازی و رژههای نظامی برگزار میشود.
ج) جشنواره مسقط
جشنواره مسقط یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی عمان است که هر ساله در ماههای ژانویه و فوریه برگزار میشود. این جشنواره شامل نمایشگاههای صنایعدستی، موسیقی محلی، مسابقات سنتی و برنامههای فرهنگی مختلف است که فرهنگ و سنتهای کشور عمان را به نمایش میگذارد.
4. غذاهای سنتی عمانی
غذاهای عمانی ترکیبی از طعمهای عربی، هندی و آفریقایی هستند که با ادویههای خاص و روشهای پخت سنتی تهیه میشوند. بعضی از غذاهای معروف عمانی عبارت اند:
الف) “مجبوس” (Kabsa)
یکی از محبوبترین غذاهای عمانی، “مجبوس” است که از برنج زعفرانی، گوشت (معمولاً مرغ یا بره) و ادویههای مخصوص تهیه میشود. این غذا معمولاً در مراسمهای خاص و جشنها سرو میشود.
ب) “شووا”
شووا یک غذای سنتی عمانی است که با گوشت بره یا بز تهیه شده و به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت در گودالی از زغال داغ پخته میشود. این روش پخت باعث میشود گوشت بسیار نرم و خوشطعم شود.
ج) “حلوای عمانی”
حلوای عمانی یکی از معروفترین دسرهای این کشور است که از شکر، گلاب، زعفران و مغزهای مختلف تهیه میشود. این حلوا در مراسمهای رسمی و مناسبتهای مذهبی سرو میشود.
5. موسیقی و رقصها در فرهنگ و سنت های کشور عمان
موسیقی و رقص بخش مهمی از فرهنگ عمان را تشکیل میدهند و در مراسمهای مختلف اجرا میشوند.
الف) موسیقی سنتی عمانی
موسیقی عمانی از سبکهای متنوعی تشکیل شده است که برخی از آنها تحت تأثیر موسیقی آفریقایی قرار گرفتهاند. آلات موسیقی سنتی مانند “عود”، “دف” و “نی” نقش مهمی در موسیقی محلی دارند.
ب) رقص “الرزفه”
“الرزفه” یکی از معروفترین رقصهای سنتی عمان است که معمولاً توسط گروهی از مردان انجام میشود. این رقص همراه با شعرخوانی و ضربات طبل اجرا میشود و یکی از نمادهای فرهنگی عمان است.
ج) رقص “لیوا”
“لیوا” یک رقص سنتی با ریشههای آفریقایی است که در مناطق ساحلی عمان رواج دارد. این رقص با ضرباهنگ سریع طبل و حرکات هماهنگ اجرا میشود و معمولاً در جشنوارهها و عروسیها به نمایش در میآید.
6. مذاهب در عمان
مذاهب عمان یکی از جنبههای مهم فرهنگ این کشور است که تأثیر زیادی بر آداب، رسوم و نحوه زندگی مردم دارد. عمان کشوری با اکثریت مسلمان است که از تنوع مذهبی خاصی برخوردار است.
الف) اسلام: مذهب غالب در عمان
اسلام، دین رسمی و غالب عمان است. در این کشور بیش از ۹۵ درصد از جمعیت مسلمان هستند و بیشتر مسلمانان به مذهب اباضی تعلق دارند. مذهب اباضی یکی از مذاهب اسلامی است که در عمان رواج دارد و تفاوتهایی با سایر مذاهب اسلامی مانند سنی و شیعه دارد.
مذهب اباضی در عمان بهطور خاص ریشه در تاریخ این کشور دارد. این مذهب توسط عبدالله بن إباض، یکی از شاگردان امام حسن بن علی (علیهالسلام)، پایهگذاری شده است. اباضیها به عنوان یک مذهب میانهرو و معتدل شناخته میشوند و تفاوتهای زیادی با اهل سنت و شیعه دارند. یکی از ویژگیهای مذهب اباضی این است که تأکید زیادی بر تأویل شخصی قرآن کریم و شریعت دارند و به دنبال رسیدن به عدالت اجتماعی هستند.
مذهب اباضی تأثیر عمیقی بر تمامی جنبههای زندگی مردم عمان دارد. این تأثیرات شامل نمازهای جماعت در مساجد، برگزاری مراسمهای مذهبی و رعایت آداب و رسوم خاص در ایام مذهبی مانند ماه رمضان و عید فطر است. در این ایام، مردم عمان علاوه بر عبادات، به ترویج خیرات و کمک به نیازمندان نیز توجه ویژه دارند.
ب) سایر مذاهب در عمان
اگرچه اسلام مذهب غالب در عمان است، اما این کشور تاریخ طولانیای از همزیستی مسالمتآمیز با اقلیتهای مذهبی نیز دارد. برخی از این اقلیتها شامل مسیحیان و یهودیان هستند که در طول تاریخ به عمان مهاجرت کردهاند و هنوز هم در برخی مناطق حضور دارند.
مثلا مسیحیان در عمان اقلیت کوچکی هستند که بیشتر در شهرهای بزرگ مانند مسقط زندگی میکنند. این گروه مذهبی عمدتاً از مهاجران خارجی تشکیل شدهاند که به دلایل تجاری یا شغلی به عمان آمدهاند. مسیحیان در عمان آزادانه به دین خود عمل میکنند و کلیساهای خاص خود را دارند.
در مورد مذهب یهودیت در عمان نیز باید بگوییم، اگرچه جمعیت یهودیان در عمان بسیار کوچک است، اما تاریخ این گروه مذهبی در عمان به دوران باستان برمیگردد. برخی منابع تاریخی به حضور یهودیان در عمان در قرون گذشته اشاره دارند. امروزه، جمعیت یهودیان در عمان بسیار محدود است و تنها تعداد کمی از آنان در این کشور باقی ماندهاند.
7. زبانهای مورد استفاده در عمان
زبانها نقش مهمی در هویت فرهنگی و اجتماعی این کشور دارند. عمان به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود و تاریخ طولانی تعاملات فرهنگی و تجاری، از تنوع زبانی خاصی برخوردار است. در این بخش، به بررسی زبانهای رایج در عمان میپردازیم.
الف) زبان عربی: زبان رسمی عمان
زبان عربی، به عنوان زبان رسمی عمان، در تمامی بخشهای دولتی، آموزشی، مذهبی و اجتماعی استفاده میشود. این زبان ریشه در فرهنگ و تاریخ غنی عربی دارد و بخش عمدهای از هویت ملی عمان را شکل میدهد. به طور کلی در عمان، مردم به عربی عمانی صحبت میکنند که لهجهای خاص و متفاوت از سایر لهجههای عربی است. عربی عمانی در مقایسه با سایر لهجههای عربی نظیر عربی مصری یا شامی، ویژگیهای منحصر به فردی دارد و برخی از کلمات و عبارات آن از زبانهای دیگر مانند فارسی، انگلیسی و پرتغالی تأثیر پذیرفته است. این لهجه به دلیل تاریخ طولانی عمان به عنوان مرکز تجاری و فرهنگی در شبهجزیره عربستان، بسیاری از واژگان خاص و اصطلاحات منحصر به فرد را در خود جای داده است.
علاوه بر عربی عمانی، عربی فصیح (یا استاندارد) در مواقع رسمی، علمی و رسانهای استفاده میشود. این زبان در مدارس، دانشگاهها و رسانههای عمان بهطور گسترده تدریس میشود و مردم عمان در ارتباطات رسمی از آن بهره میبرند. عربی فصیح در بیشتر کشورهای عربی استفاده میشود و برای افرادی که از لهجههای محلی مختلف صحبت میکنند، زبان مشترک محسوب میشود.
ب) زبان انگلیسی
زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم و میانجی در عمان شناخته میشود و در بسیاری از موقعیتها، به ویژه در تجارت، سیاست و صنعت گردشگری، کاربرد زیادی دارد. این زبان به دلیل روابط تجاری و فرهنگی عمان با کشورهای مختلف، به ویژه بریتانیا و ایالات متحده، بهطور گسترده در مراکز آموزشی، شرکتها و ادارات دولتی مورد استفاده قرار میگیرد.
در مدارس عمان، زبان انگلیسی از مقطع ابتدایی به عنوان زبان دوم تدریس میشود و بسیاری از جوانان عمانی بهطور روان به زبان انگلیسی صحبت میکنند. همچنین، در دانشگاههای عمان، برخی از رشتهها به زبان انگلیسی تدریس میشود و این زبان در دنیای حرفهای و علمی به عنوان ابزاری مهم برای ارتباطات بینالمللی شناخته میشود.
همچنین عمان به عنوان یک کشور تجاری و اقتصادی در خلیج فارس، در بخشهای مختلف اقتصادی از زبان انگلیسی استفاده میکند. شرکتها و تجارتهای بزرگ عمانی معمولاً اسناد خود را به زبان انگلیسی تنظیم میکنند و بیشتر تعاملات تجاری با کشورهای خارجی به زبان انگلیسی صورت میگیرد.
ج) زبانهای اقلیت در عمان
عمان با وجود داشتن اکثریت عربی زبان، به دلیل تاریخ طولانی تعاملات تجاری و فرهنگی با سایر کشورها، میزبان اقلیتهای زبانی مختلفی است. این اقلیتها بیشتر از کشورهای جنوب آسیا و شرق آفریقا آمدهاند و زبانهای خاص خود را در کنار عربی و انگلیسی صحبت میکنند.
مثلا به دلیل تعداد زیاد مهاجران از هند و پاکستان که به عمان برای کار آمدهاند، زبانهای اردو و هندی در برخی از مناطق عمان، بهویژه در شهر مسقط و مناطق صنعتی، رایج است. این زبانها در میان مهاجران و در روابط کاری بین مردم عمان و مهاجران استفاده میشود.
در کنار زبانهای هندی و پاکستانی، زبانهای آفریقایی نیز در عمان استفاده میشوند. این زبانها عمدتاً توسط افرادی که از آفریقای شرقی به عمان آمدهاند، بهویژه از زنگبار و تانزانیا، صحبت میشوند. زبانهایی مانند سواحلی و مادی نیز در برخی از جوامع مهاجر عمانی یافت میشوند.
علاوه بر این ها تاریخ استعمار عمان توسط پرتغال در قرن ۱۶ میلادی، باعث شد که زبان پرتغالی در برخی از مناطقی که تحت کنترل پرتغالیها قرار داشتند، نفوذ کند. امروزه، پرتغالی هنوز هم در میان برخی از عمانیها که از نسلهای قدیمیتر هستند، یا در ارتباطات با کشور پرتغال، مورد استفاده قرار میگیرد.
نتیجهگیری
فرهنگ و سنتهای عمان ترکیبی از ارزشهای عربی، اسلامی و تأثیرات تاریخی است که در جنبههای مختلف زندگی مردم این کشور دیده میشود. از لباسهای سنتی گرفته تا جشنها، موسیقی و غذاها، همه این عناصر نشاندهنده هویت فرهنگی غنی این کشور هستند. عمانیها با وجود پیشرفتهای مدرن، همچنان به حفظ و انتقال این سنتها پایبندند و این امر، عمان را به یکی از جذابترین مقاصد فرهنگی در جهان عرب تبدیل کرده است.
مراحل و شرایط خرید ملک در عمان
یکی از روش های اخذ اقامت کشور عمان، خرید ملک در عمان است که طرفداران بسیاری را از آن خود […]
حقوق کارگر ساده در عمان چقدر است؟
در این مقاله می خواهیم درباره حقوق کارگران ساده در عمان بحث کنیم. کشور عمان، به عنوان یکی از مقاصد […]
روش های دریافت اقامت عمان
بهتر است که بدانید کشور عمان جز برترین کشورهای دنیا شناخته شده است